زمان در سراسر جهان متفاوت است و این تفاوت به دلایل علمی و جغرافیایی بستگی دارد. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که به‌دنبال فهمیدن دلیل اختلاف ساعت کشورها باشید. به عنوان مثال، وقتی در ایران ساعت ۴ بعد از ظهر است، ممکن است در کشوری دیگر، صبح زود یا نیمه شب باشد. حتی دو کشور همسایه مثل هند و پاکستان نیز با وجود نزدیکی جغرافیایی، نیم ساعت تفاوت زمانی دارند. اما چرا چنین تفاوت‌هایی در ساعت‌های کشورها وجود دارد؟
گردش زمین و تفاوت زمانی
زمان‌بندی بر اساس دو واحد بزرگ‌تر، یعنی روز و سال، تنظیم می‌شود. روز و شب به علت چرخش زمین به دور محور خود به‌وجود می‌آید و یک سال زمانی است که زمین یک دور کامل به دور خورشید می‌گردد. یک شبانه‌روز (از طلوع تا طلوع خورشید بعدی) به طور میانگین ۲۴ ساعت است. هر ساعت به ۶۰ دقیقه و هر دقیقه به ۶۰ ثانیه تقسیم می‌شود. اما این تقسیم‌بندی به معنای یکسان بودن زمان در همه جا نیست.
تقسیم‌بندی نواحی زمانی
برای مدیریت بهتر زمان، کره زمین به ۲۴ ناحیه زمانی تقسیم شده است که هر ناحیه ۱۵ درجه جغرافیایی را پوشش می‌دهد. این نواحی را نصف‌النهارات می‌نامند و به صورت خطوط فرضی از شمال به جنوب کره زمین رسم شده‌اند. هر ناحیه‌ای که در یک نصف‌النهار قرار دارد، یک زمان واحد دارد. با حرکت به سمت شرق، هر ناحیه یک ساعت جلوتر و با حرکت به سمت غرب، هر ناحیه یک ساعت عقب‌تر از نصف‌النهار گرینویچ (مبدأ زمانی جهانی) قرار می‌گیرد.
نصف‌النهار گرینویچ و استاندارد جهانی
نصف‌النهار گرینویچ در انگلستان به عنوان استاندارد زمانی جهانی در نظر گرفته می‌شود. برای هر ۱۵ درجه حرکت به سمت شرق از گرینویچ، یک ساعت به زمان افزوده می‌شود و به همین ترتیب، برای هر ۱۵ درجه حرکت به سمت غرب، یک ساعت از زمان کسر می‌شود. بنابراین، تفاوت زمانی کشورها بر اساس فاصله آنها از نصف‌النهار گرینویچ تعیین می‌شود. برای مثال، اگر نقطه‌ای در سومین نصف‌النهار بعد از گرینویچ قرار داشته باشد، زمان آن منطقه سه ساعت با زمان گرینویچ اختلاف دارد.
تنظیم زمان در سفرهای بین‌المللی
همه کشورها از زمان کشورهای دیگر آگاه هستند و این موضوع به‌ویژه در سفرهای بین‌المللی بسیار مهم است. افراد هنگام سفر به کشور دیگر، ساعت خود را مطابق با زمان محلی آن کشور تنظیم می‌کنند. در حقیقت، تمام دیده‌بان‌های جهان از ساعت الکتریکی برای حفظ دقت زمانی استفاده می‌کنند.
درک تفاوت زمانی کشورها به دلیل گردش زمین و تقسیم‌بندی جغرافیایی به نواحی زمانی است. این تفاوت‌ها برای هماهنگی جهانی ضروری است و به ما کمک می‌کند که فعالیت‌هایمان را با توجه به زمان محلی مناطق مختلف جهان برنامه‌ریزی کنیم. بنابراین، علت اختلاف ساعت کشورها ریشه در فیزیک و جغرافیای زمین دارد و این تفاوت زمانی برای زندگی روزمره ما اهمیت بسیاری دارد.
این مطلب به شما کمک کرد تا دلیل اختلاف ساعت کشورها را بهتر درک کنید و به سوالات خود در این زمینه پاسخ دهید.
علیرضا کمالوند